پتاسیم نیترات و کاربرد ها آن
پتاسیم نیترات و کاربرد ها آن
شوره یا نمک پتاسیم نیترات یک ترکیب شیمیایی با فرمول K(NO3)2 است، نیترات پتاسیم حاوی 45 درصد K2O و 10 درصد ازت است. به علت داشتن خاصیت انفجاری، در تهیه کود شیمیایی معمولاً از 80 درصد نیترات پتاسیم و 20 درصد کلرور پتاسیم استفاده میشود. این ماده در محلهایی مانند دیواره غارها بصورت طبیعی به شکل گرد سفیدرنگی وجود دارد. نیترات پتاسیم یک اکسید کننده تقریبا قوی است. نمک پتاسیم نیترات یک ماده ی معدنی طبیعی بوده که حاوی سه عنصر اصلی شیمیایی می باشد. این عناصر شامل پتاسیم (یک فلز نرم و روشن)، نیتروژن (یک گاز بی رنگ و بی بو) و اکسیژن می باشد.
ویژگی های پتاسیم نیترات
نیترات پتاسیم دارای انحلال پذیری متوسط در آب است، اما حلالیت آن با دما افزایش مییابد این افزایش یک نمودار صعودی را پدید می آورد. با داشتن مقادیر انحلال پذیری در مقدار مشخصی آب در دماهای مختلف می توان مقادیر مجهول مورد نیاز دیگر را یافت. محلول آبی نیترات پتاسیم تقریبا خنثی است. نیترات پتاسیم چندان جاذب رطوبت نیست. نیترات پتاسیم در الکل غیر قابل انحلال و غیر سمی است؛ نیترات پتاسیم با عوامل کاهنده به طور انفجاری واکنش نشان میدهد، اما به خودی خود فاقد ویژگی انفجاری است. نیترات پتاسیم از ترکیب نیترات آمونیوم و هیدروکسید پتاسیم تولید میشود. یک روش جایگزین برای تولید نیترات پتاسیم بدون محصول جانبی آمونیاک، ترکیب نیترات آمونیوم و کلرید پتاسیم است که به راحتی به عنوان جایگزین نمک فاقد سدیم به دست میآید.
مقادیر مهمی از انحلال پذیری این ماده در ۱۰۰ گرم آب به شرح زیر است:
- دمای ۵۰ درجه سانتی گراد: ۸۰ گرم
- دمای ۶۰ درجه سانتی گراد: ۱۰۴ گرم
- دمای ۷۰ درجه سانتی گراد: ۱۳۳ گرم
- دمای ۸۰ درجه سانتی گراد: ۱۶۰ گرم
- دمای ۹۰ درجه سانتی گراد: ۱۷۵ گرم
به طور کلی رابطه حل شدن این نمک یونی در آب به شرح زیر است:
مقدار حلالیت این ماده در هر درجه سلسیوس (سانتی گراد) برابر با ۶/۱ گرم در هر ۱۰۰ میلی لیتر آب است.
ویژگی های فیزیکی و شیمیایی پتاسیم نیترات
جرم مولی | 101.1032 گرم بر مول |
چگالی | 2.109 گرم بر سانتیمتر مکعب |
نقطه ذوب | 334 درجه سانتیگراد |
نقطه جوش | 400 درجه سانتیگراد |
کاربرد نیترات پتاسیم
نیترات پتاسیم عمدتا به عنوان منبع نیترات کاربرد دارد. در گذشته، اسید نیتریک از ترکیب اسید سولفوریک با نیتراتها مانند نیترات پتاسیم تولید میشود، اما در حال حاضر نیتراتها از اسید نیتریک تولید شده از طریق فرآیند استوالد تولید میشود. معروفترین کاربرد نیترات پتاسیم به عنوان اکسنده در پودر سیاه امروزه در موتورهای موشک استفاده میشود. همچنین نیترات پتاسیم در بمبهای دودزا کاربرد دارد. از دیگر مصارف و کاربردهای نیترات پتاسیم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در داروسازی (در قرصهای کلیوی برای کاهش علائم برخی از بیماری ها مانند عفونت ادراری)
- در خمیر دندانهای مناسب برای دندانهای حساس
- برای جلوگیری از سوختگی مجدد تنباکو در سیگار
- برای اطمینان از احتراق کامل کارتریجهای کاغذی
- ذخیره ساز حرارتی در سیستمهای تولید برق
- در کودها به عنوان منبع نیتروژن و پتاسیم
- به عنوان الکترولیت در پل نمکی
- مقابله با فشار خون بالا و پایین
- در فرایند نگهداری مواد غذایی
- در گذشته برای درمان آسم
- پرداخت آلومینیوم
- باغبانی
- اکسنده