گیاهان پلنت(اکواریوم های گیاهی) به اکواریوم هایی گفته می‌شود که در آن گیاهان در آب پرورش می‌دهند. گیاهان پلنت(آکواریوم های گیاهی) نوعی از آکواریوم های آب شیرین هستند که با گونه های مختلف گیاهان طبیعی تزیین شده اند. مردم از سال ها پیش در آکواریوم هایشان از گیاهان طبیعی استفاده می‌کردند و گیاهان آبزی متداول عبارت بودند از چند گونه محدود و این محدود بودن باعث عدم توانایی ایجاد طرح هایی متنوع می‌شدند.

در طراحی آکواریوم گیاهی دست شما باز است و می توانید صدها طرح مختلف از چندین سبک متفاوت را در دکور آکواریوم خود اجرا نمایید و هر از گاهی با اعمال تغییراتی از جمله جابجا کردن سنگ و چوب و گیاهان داخل آکواریومتان، تغییراتی اساسی در دکور آن بدهید. گیاهان پلنت برای رشد نیاز به بستری مناسب دارند و نبود بستر مناسب علاوه بر رشد نکردن این گیاهان می‌شود، بلکه باعث خراب شدن و یا از بین رفتن زیبایی آن گیاهان بشود.

بستری مناسب برای گیاهان پلنت

بستر محلی مناسب برای رشد گیاهان و تامین کننده مواد غذایی مورد نیاز آنها است و علاوه بر ویژگی های ذکر شده، بخش موثر در زیبایی بصری اکواریوم دارد. گیاهان پلنت برای رشد نیازمند بستری مناب هستند هستند که علاوه بر عاری بودن از آهک، دارای خاصیت اسیدی باشد. وجود مواد مغذی از جمله آهن، منگنز، پتاسیم و … ضروری است چرا که کمبود این مواد در اکواریوم باعث از بین رفتن گیاهان خواهد شد. اساس انواع بسترها ، خاک رس لاتریت است که با افزودن مواد دیگر مانند خاک پیت و خاکستر های آتشفشانی، در دمایی خاص پخته می‌شود. به طور کل تفاوت انواع خاک ها در ترکیبات افزودنی و دمای پخت آن ها است.

چگونه مواد مغذی خاک در آکواریوم آزاد می‌شود؟

انواع بسترها با توجه به دمای پخت متفاوت، که برای تولید بسترها استفاده می‌شود دارای سختی فیزیکی متفاوتی هستند و در مجموع به مرور زمان خرد شده و به ذرات ریز تر تبدیل می‌شوند که همین امر باعث می‌شود که مواد غذایی موجود در آنها به مرور در آب آزاد شود. بعلاوه رشد ریشه ها نیز باعث خرد شدن بستر می‌شود که این امر بسیار مهم است . با توجه به این مطلب که بخش زیادی از مواد موجود در بسترها ترکیبات آلی میباشند دماهای بالاتر و یا زمان پخت بالاتر باعث تجزیه شدن مواد غذایی موجود در انها شده و پس هرچه بستر دیرتر خردشود از نظر مواد غذایی ضعیف تر می‌شود پس این مطلب که، بستری که دیرتر خرد می‌شود بهتر است قابل قبول نیست.

عناصر لازم برای رشد گیاهان پلنت

عناصر مختلفی برای رشد گیاهان پلنت لازم است. اندازه گیری غلظت هکدام از این عناصر در آب کار بسیار سختی است و بهترین روش برای متوجه شدن کمبود هر یک از این عناصر، برسی سلامت گیاه است. بسیاری از این مواد مغذی در اثر فعالیت جانوران دریایی یا از فضولات آنها در آب وارد می‌شود که فضایی مناسب برای رشد گیاهان پلنت فراهم می‌کنند اما در صورت نبود آن‌ها، لازم است که این مواد مورد نیاز از طریق خاک و کودهایی که به آن اضافه می‌شود، به اکواریم اضافه شود تا بستری مناسب برای رشد گیاه فراهم شود.

در ادامه به عناصر مورد نیاز می‌پردازیم :

• فسفات : فسفر موجود در آب آکواریوم به شکل فسفات po4 از مدفوع و باقی مانده غذاهای ماهیان بوده که برای آبزیان اثرات مخربی به همراه خواهد داشت و به همین دلیل باید مقدار آن در سطح پایینی در حدود 1 تا 3 ppm نگه‌داشته شود. سطح بالای این ماده در آب موجب رشد جلبک می‌باشد و به همین خاطر نیز در صورتی که از گیاهان با رشد کم مانند آنوبیاس در آکواریوم خود استفاده می‌کنید پیشنهاد می‌شود از مقدار تقریبی 5/0 ppm استفاده شود. کمبود آن باعث کم رنگ شدن برخی قسمت های گیاهان و به وجود آمدن نقاط سیاه و قهوه ای بر روی گیاهان و رشد جلبک روی آن‌ها.
• پتاسیم : سطح ایده آل این ماده چیزی در بازه 20 تا 50 ppm است که البته با افزایش این مقدار تا 100 ppm نیز مشکل خاصی در سلامت آکواریوم شما ایجاد نخواهد شد. برای اضافه کردن این درشت مغذی به‌صورت هفته‌ای درصورتی‌که آکواریوم شما دارای سطح نور بالا و سیستم 2 CO است چیزی در حدود 20 ppm و در آکواریوم با نور کم و فاقد سیستم 2CO مقداری نزدیک به 10 ppm را پیشنهاد می‌کنیم که با استفاده از کود محلول در آب معروف زیر قابل افزایش می‌باشند.
• نیتروژن : سطح مناسب نیتروژن مورد نیاز گیاه آکواریومی با توجه به مقدار نور و استفاده از سیستم co2 بین 10 تا 30 ppm می‌باشد. کمبود این ماده اثرات مخربی بر روی گیاهان شما دارد که معمولاً با شیشه‌ای شدن (سبز کم رنگ) نوک برگ‌های تازه روییده و زرد شدن قسمت پایینی این برگ‌ها همراه است.
• منیزیم : در آب شهری به مقدار 5 تا 10 ppm کاتیون منیزیم وجود دارد که این مقدار کافی است و با سیفون و تعویض آب می‌توانید مقدار موردنیاز منیزیم گیاهان آکواریومی خود را درصورتی‌که سطح co2 محلول در آب شما و تراکم گیاهان آکواریوم شما متوسط و یا پایین است تأمین نمایید.
• کلسیم : در صورتی که آب در دسترس شما خیلی سبک نباشد معمولاً این ماده به اندازه کافی در آب وجود دارد و با تعویض منظم مقداری از آب آکواریوم خود می‌توانید مقدار مورد نیاز گیاهان آکواریومی که در حدود 20 تا 30 ppm می‌باشد محیا خواهد شد. براثر کمبود کلسیم در آکواریوم گیاهی به‌زودی شاهد تغییراتی مانند تغییر رنگ ریشه گیاهان به قهوه‌ای سوخته و پیچ خوردن برگ تازه روییده خواهید بود که پس از مدتی در صورت محیا نشدن مقدار کلسیم مورد نیاز پوسیدگی گیاه رخ خواهد داد.
• گوگرد : سطح گوگرد محلول در آب لوله کشی به‌صورت سولفات برای رشد گیاهان آکواریومی کافی می‌باشد. توجه داشته باشید که با تجزیه باقی مانده غذای ماهی و قسمت مرده گیاهان نیز مقدار موردنیاز گیاهان شما را به این ماده برطرف می‌کند. تقریباً در تمامی کود محلول در آب که به صورت یکجا عرضه می‌شوند مقدار کمی گوگرد نیز استفاده می‌شود.